کریستال بوهی برای قرن ها به عنوان یکی از محبوب ترین – و شاخص ترین- تولیدات تزئینی ستوده می شده.
پدیدآورنده ی گستره ی وسیعی از تکنیک های شیشه سازی.امروزه شیشه آلات بوهمی، از شیشه های رنگی یاقوتی-رنگ گرفته تا لوستر های کریستالی شفاف و دارای تراش های دقیق، به شدت کلکسیونی هستند.
کشوری که زمانی به نام بوهمیا شناخته می شد، هم اکنون در جمهوری چک واقع شده است، که در سراسر دنیا به دلیل سنت دیرینه ی نام آور شیشه سازی ش شناخته می شود.این اتفاق به علت فراوانی حدودی منابع طبیعی با-کیفیت بود که در آن محدوده یافت می شدند. زمین غنی از پتاس potash است، ماده معدنی غنی-از-پتاسیم که از خاکستر چوب سوخته مشتق می شود. و گچ ، که پدیدآورنده ی چندین گونه از کریستال های شفاف مشهور بوهمی است.
ابتدا سنت شیشه سازی در 1548 در دره کریستال بوهمیا، در غربی ترین ناحیه سرزمین های چک آغاز شد، که از کریستال های طبیعی کوهستان بهره می بردند. سپس در 1688، مایکل مولر Michael Müller شیوه ای را برای خلق شیشه کریستالی ساخته-بشر با استفاده از پتاس و گچ ابداع کرد. سپس تکنیک او توسط بسیاری از کارخانه های شیشه بوهمیایی استفاده شد که باعث تولد شیشه سازی کریستال بوهمی شد. همین طور این شیشه ی بی همتا، توسط کاسپر لمان Caspar Lehmann، جواهر تراشی در پراگ به کار گرفته شد. او این کریستال را به منظور استفاده از تکنیک حکاکی گوهر با چرخ های برونزی و مسی به کار گرفت.
این باعث شد که چکسلواکی با به دست آمدن اعتباری بین المللی در سبک باروک با شیشه های رنگی دارای رنگ های زنده، تبدیل به منبع کلیدی برای شیشه آلات دکوراتیو شود. این تکنیک توسط دنیل سوارکوسکی Daniel Swarkosvki که در 1862 در بوهمیا به دنیا آمده بود، به عصر جدید ورود پیدا کرد. او در 1895 راهی برای تراش دادن کریستال های شیشه ای با ماشین ابداع کرد، و کمپانی سرشناسی که نام او را بر خود دارد پایه گذاری کرد.
در انتخای قرن هفدهم، اولین لامپ ها و آویزی کریستالی بوهمی در کامنیتسکی شنوو Kamenický Šenov آفریده شدند.
اولین لوستر کریستالی بوهمی در 1724 توسط استادکار تراش کریستال، ژوزف پالم Josef Palme در پراچن Prachen پایه گذاری شد. او از کریستال های رنگی بوهمی فاصله گرفت و به گونه ی شفاف اصیل خود بازگشت. ژوزف قطعات بی همتایی را برای پرنس اوژن دو ساووا Prince Eugene of Savoy، قلعه هاف Hof و دوشس بزرگ ماریا الیزابت Maria Elizabeth آفرید. تولید انبوه لوازم کریستالی بوهمی، و استفاده ی پیوسته از کریستال شفاف، باعث پیدایش شرکت نور الایاس پالم و شرکا در 1849 شد و پس از جنگ جهانی به فعالیتش ادامه داد تا زمانی که تمام شرکت های لوسترسازی توسط دولت تحت مدیریت واحد قرار گرفته و نام یکسان Lustry Kamenicky Senov گرفتند. این شرکت ها لوستر ها و ابزارآلات نورپردازی کریستالی بوهمی را برای استفاده در منزل مسکونی و استفاده در اتحاد جماهیر شوروی ساختند.
در حدود 1960، تولید لوسترهای کریستالی مشتمل بر لوستر های ‘ترزیان Theresians’ پر زرق و برقِ الهام گرفته از لوسترهای قرن هجدهمی بومی نیز می شد. این لوستر ها برای امپراتور اتریشی ماریا ترزا ساخته می شدند. این ها شامل بازوهای فلزی بودند که با قالب های کریستالی دکوراتیو پوشاندهمی شدند و کریستال های بوهمی از آن ها آویز بودند. بعد ها سیک ترزین به سبک رترو Retro توسعه یافت، که در هتل ها رایج بود. در سبک رترو گوی های کریستالی دست ساز دمیده شده از میله ی فلزی آویزان هستند. حکاکی های دکوراتیو سنتی تا دهه 1960 نیز ادامه یافت، ولی استفاده اشکال هندسی آغاز شد. در نور آویز زیر، کریستال چک مربوط به دهه 1960 است که از شید Shade شیشه ای کف-باز بازیابی شده از لوستر کامنیتسکی شنوو که پیش تر در ساختمان های شهری پراک نصب شده بوده استفاده می کند.
تولید کریستال بوهمی، سنتی دیرینه دارد که شامل انوع تکنیک های متفاوت، سبک ها و رنگ ها می شود. هنوز هم به عنوان بخشی از صنعت شیشه گری دارای بالاترین کیفیت در دنیا به شمار می رود.
محصولات شیشه سازی چک تبدیل به محصولاتی شهیر جواهر-مانند شده و توسط افراد ثروتمند و اشراف آن زمان پر طرفدار شدند. لوستر های کریستالی چک در قصر های پادشاه فرانسه لوئی پانزدهم، ماریا ترزا، امپراتور اتریش، و الیزابت روسیه یافت می شوند.
امروزه نیز لوسترهای کریستال چک در فضاهایی مثلا اپرای لا اسکالای میلان، تئوترو دل’اوپرای روم، کاخ ورسای، موزه آرمیتاژ در سن پترزبورگ، قصر سلطنتی ریاض، آویخته هستند.
ترجمه شده از:
- https://www.skinflintdesign.com/blog/lighting_history/czech-bohemian-glass-tracing-the-origins-of-a-collectors-piece#:~:text=The%20first%20Bohemian%20glass%20lamps,cutter%20Josef%20Palme%20in%20Prachen.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Bohemian_glass
چنانچه به مطالب مفصل تری در خصوص تاریخچه لوستر علاقه دارید، پیوند های زیر را نیز ببینید:
